Seyh Edebali'den Osman Gaziye Nasihat

SEYH EDEBALI'DEN OSMAN GAZIYE NASIHAT “Ey Ogul! Beysin! Bundan sonra ofke bize; uysallik sana... Guceniklik bize; gonul almak sana.. Suclamak bize; katlanmak sana.. Acizlik bize, yanilgi bize; hos gormek sana.. Gecimsizlikler, catismalar, uyumsuzluklar, anlasmazliklar bize; adalet sana.. Kotu goz, som agiz, haksiz yorum bize; bagislama sana... Bundan sonra bolmek bize; butunlemek sana.. Usengeclik bize; uyarmak, gayretlendirmek, sekillendirmek sana.. Ey Ogul! Yukun agir, isin cetin, gucun kila bagli, Allah Teala yardimcin olsun. Beyligini mubarek kilsin. Hak yoluna yararli etsin. Isigini parildatsin. Uzaklara iletsin. Sana yukunu tasiyacak guc, ayagini surcturmeyecek akil ve kalp versin. Sen ve arkadaslariniz kilicla, bizim gibi dervisler de dusunce, fikir ve dualarla bize va’dedilenin onunu acmaliyiz. Tikanikligi temizlemeliyiz. Ogul! Guclu, kuvvetli, akilli ve kelamlisin. Ama bunlari nerede ve nasil kullanacagini bilmezsen sabah ruzgarlarinda savrulur gidersin.. Ofken ve nefsin bir olup aklini maglup eder. Bunun icin daima sabirli, sebatkar ve iradene sahip olasin!.. Sabir cok onemlidir. Bir bey sabretmesini bilmelidir. Vaktinden once cicek acmaz. Ham armut yenmez; yense bile bagrinda kalir. Bilgisiz kilic da tipki ham armut gibidir. Milletin, kendi irfanin icinde yasasin. Ona sirt cevirme. Her zaman duy varligini. Toplumu yoneten de, diri tutan da bu irfandir. Insanlar vardir, safak vaktinde dogar, aksam ezaninda olurler. Dunya, senin gozlerinin gordugu gibi buyuk degildir. Butun fethedilmemis gizlilikler, bilinmeyenler, ancak senin fazilet ve adaletinle gun isigina cikacaktir. Anani ve atani say! Bil ki bereket, buyuklerle beraberdir. Bu dunyada inancini kaybedersen, yesilken corak olur, collere donersin. Acik sozlu ol! Her sozu ustune alma! Gordun, soyleme; bildin deme! Sevildigin yere sik gidip gelme; muhabbet ve itibarin zedelenir... Su uc kisiye; yani cahiller arasindaki alime, zengin iken fakir dusene ve hatirli iken, itibarini kaybedene aci! Unutma ki, yuksekte yer tutanlar, asagidakiler kadar emniyette degildir. Hakli oldugun mucadeleden korkma! Bilesin ki atin iyisine doru, yigidin iyisine deli (korkusuz, pervasiz, kahraman, gozupek) derler. En buyuk zafer nefsini tanimaktir. Dusman, insanin kendisidir. Dost ise, nefsi taniyanin kendisidir. Ulke, idare edenin, ogullari ve kardesleriyle bolustugu ortak mali degildir. Ulke sadece idare edene aittir. Olunce, yerine kim gecerse, ulkenin idaresi onun olur. Vaktiyle yanilan atalarimiz, sagliklarinda devletlerini ogullari ve kardesleri arasinda bolustuler. Bunun icindir ki, yasayamadilar.. (Bu nasihat Osmanli’yi 600 sene yasatmistir.) Insan bir kere oturdu mu, yerinden kolay kolay kalkmaz. Kisi kipirdamayinca uyusur. Uyusunca laflamaya baslar. Laf dedikoduya donusur. Dedikodu baslayinca da gayri iflah etmez. Dost, dusman olur; dusman, canavar kesilir!.. Kisinin gucu, gunun birinde tukenir, ama bilgi yasar. Bilginin isigi, kapali gozlerden bile iceri sizar, aydinliga kavusturur. Hayvan olur, semeri kalir; insan olur eseri kalir. Gidenin degil, birakmayanin ardindan aglamali... Birakanin da biraktigi yerden devam etmeli. Savasi sevmem. Kan akitmaktan hoslanmam. Yine de, bilirim ki, kilic kalkip inmelidir. Fakat bu kalkip-inis yasatmak icin olmalidir. Hele kisinin kisiye kilic indirmesi bir cinayettir. Bey memleketten ote degildir. Bir savas, yalnizca bey icin yapilmaz. Durmaya, dinlenmeye hakkimiz yok. Cunku, zaman yok, sure az!.. Yalnizlik korkanadir. Topragin ekim zamanini bilen ciftci, baskasina danismaz. Yalniz basina kalsa da! Yeter ki, topragin tavda oldugunu bilebilsin. Sevgi davanin esasi olmalidir. Sevmek ise, sessizliktedir. Bagirarak sevilmez. Gorunerek de sevilmez!.. Gecmisini bilmeyen, gelecegini de bilemez. Osman! Gecmisini iyi bil ki, gelecege saglam basasin. Nereden geldigini unutma ki, nereye gidecegini unutmayasin...”